آیا برجام اولویت اول مذاکرات مرکل و ترامپ است؟

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل ـ حنیف غفاری: «آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان به واشنگتن سفر کرده است تا با دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا دیدار و گفتگو کند.

اگرچه برخی رسانه های غربی اعلام کرده اند که اصلی ترین هدف آنگلا مرکل در این دیدار، مذاکره با ترامپ بر سر برجام است، اما به نظر می رسد اهداف، محورها و موضوعات دیگری نیز در این سفر وجود دارد که موضوع برجام را تا حد زیادی تحت الشعاع خود قرار داده است.

 نباید فراموش کرد که متعاقب وضع تعرفه های گمرکی بر فولاد و آلومینیوم و همچنین اصرار ترامپ بر افزایش سهم کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی در تامین هزینه های ناتو، شاهد بروز تنش هایی میان برلین و واشنگتن طی ماه های گذشته بوده ایم.

مروری بر گزارش اخیر خبرگزاری رویترز در این خصوص می تواند قابل تامل باشد:

«انتظار می‌رود گفتگوهای  آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا روی موضوعات مختلفی از جمله مسائل اقتصادی متمرکز باشد. پیش از انجام این سفر مقام‌های آلمانی گفتند انتظار می‌رود مساله اعمال تعرفه‌های آمریکا روی فولاد و آلومینیوم اروپا که از اول ماه می اجرایی می‌شود، در دستور گفتگو قرار داشته باشد. با این حال آنها می‌گویند آلمان برای مذاکره بر سر یک بسته گسترده‌تر شامل سایر صنایع آماده است. یک مقام کاخ سفید همچنین گفت: ترامپ،‌ مرکل را برای افزایش اعتبارات آلمان در ناتو تحت فشار قرار خواهد داد».

در گزارش رویترز، اشاره ای به موضوع برجام نشده است. واقعیت امر این است که ناکامی امانوئل ماکرون در قانع کردن دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا در خصوص حفظ توافق هسته ای، منجر به ناامیدی صدر اعظم آلمان از ادامه رایزنی ها بر سر این موضوع شده است.

 البته این به معنای عدم طرح موضوع برجام در دیدار مشترک مرکل و ترامپ نخواهد بود. باید این موضوع را مدنظر قرار داد که صدر اعظم آلمان پیشنهاد جدیدی را به ترامپ در خصوص توافق هسته ای با ایران ارائه نخواهد داد. مرکل به خوبی می داند که حضور افرادی مانند جان بولتون در کاخ سفید، شانس باقی ماندن ایالات متحده آمریکا در برجام را به شدت کاهش داده است.

ماکرون اخیرا در سخنرانی خود پس از دیدار با ترامپ اعلام کرد که رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا احتمالا از توافق هسته ای با ایران خارج خواهد شد. همچنین رئیس جمهوری فرانسه اذعان کرد که نتوانسته است ترامپ را برای ماندن در برجام قانع کند. فراتر از آن، ترامپ مدعی شده است که وی نظر ماکرون در خصوص توافق هسته ای با ایران را تغییر داده است، ادعایی که با سکوت ماکرون مواجه شده است.

واقعیت امر این است که مقامات آلمانی، تحت فشار ایالات متحده آمریکا و دو کشور فرانسه و انگلیس، از تابستان گذشته به مذاکره بر سر «تغییر برجام» مطابق خواسته های ترامپ تن دادند، با این حال، بعید است صدر اعظم آلمان در این دیدار کوتاه یک روزه و در فاصله زمانی اندک باقی مانده تا تاریخ ۲۲ ادیبهشت ماه (۱۲ ماه می) اقدامی در مواجهه با خروج آمریکا از توافق هسته ای صورت دهد.

آنچه از شواهد موجود بر می آید، این است که مرکل قصد دارد توان اصلی خود را در دیدار با رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، صرف اختلافات اخیر نظامی و اقتصادی با کاخ سفید کند. در این معامله، برجام در اولویت های بعدی قرار دارد.

همان گونه که اشاره شد، پس از اعلام عدم موفقیت ماکرون در خصوص ماندن ایالات متحده آمریکا در برجام، مرکل نیز انگیزه ای برای ادامه موثر مذاکرات با ترامپ در این خصوص ندارد. حتی اگر در این سفر، موضوع توافق مکمل میان آمریکا و اروپا بر سر تغییر برجام مطرح شود، این موضوع نیز از اعتباری نزد ایران، روسیه و چین برخوردار نخواهد بود.